Het Wetsvoorstel is op 14 maart jongstleden door de Eerste Kamer aangenomen.

Het Wetsvoorstel is gericht op meer transparantie en verbetering van de rechtsbescherming van schuldeisers bij een turboliquidatie. De gedachte is dat misbruik van de wettelijke mogelijkheid om rechtspersonen ‘makkelijk’ te ontbinden en uit het zicht van de schuldeisers te laten verdwijnen effectiever wordt bestreden.

Wat is een turboliquidatie?

Er is sprake van een turboliquidatie indien een rechtspersoon ten tijde van het besluit ontbinding geen baten meer heeft. De rechtspersoon houdt dan direct op te bestaan en kan worden uitgeschreven bij het handelsregister van de Kamer van Koophandel.

Turboliquidatie zorgt er in de praktijk voor dat bestuurders de mogelijkheid hebben om alle baten die er binnen de rechtspersoon zijn te gelde te maken. Met de opbrengst daarvan, kunnen de schulden zoveel mogelijk worden afgelost. Hierdoor kan een rechtspersoon snel en gemakkelijk worden beëindigd. De rechtspersoon verdwijnt hierdoor makkelijk uit het zicht van schuldeisers en laat ze dan zonder nadere informatie onbetaald achter.

In de praktijk blijkt de optie tot turbo liquideren juist ook (fraude)risico’s met zich mee te brengen omdat malafide ondernemingen vaak voor deze route kiezen.

Herleven rechtspersoon

Na de turboliquidatie is het voor schuldeisers, zowel juridisch als praktisch, lastig om contact op te nemen met de rechtspersoon, omdat deze niet meer bestaat. Een schuldeiser kan namelijk slechts een verzoek doen tot heropening van de vereffening. Hij moet dan aantonen dat hij voldoende belang heeft bij de heropening en aantonen dat er een niet-vereffende bate is, dan wel dat er een liquidatiesaldo aan een rechthebbende is uitgekeerd dat kan worden teruggevorderd.

Urgentie van het Wetsvoorstel

Het Wetsvoorstel heeft nu meer urgentie gekregen vanwege de verwachte toename van turbo liquidaties in verband met COVID-19. Ondernemers moeten immers in veel gevallen de ontvangen steunregelingen gaan terugbetalen.

De verwachting is dat bepaalde ondernemers, gezien de economische situatie van hun onderneming, in de problemen komen om deze terugbetaling en al hun andere betalingsachterstanden te kunnen voldoen.
Daardoor is de verwachting dat meer gebruik zal worden gemaakt van de turboliquidatie.

Om meer waarborgen te bieden voor schuldeisers indien gebruik wordt gemaakt van de turboliquidatie route, om de transparantie te vergroten en om misbruik tegen te gaan is het Wetsvoorstel ingediend.

Waarin voorziet nu het Wetsvoorstel?

Ten eerste versterkt het Wetsvoorstel de verantwoordingsplicht van het (voormalig) bestuur.

Het voormalige bestuur moet, binnen veertien (14) dagen na de ontbinding, bij het handelsregister van de Kamer van Koophandel de volgende stukken aanvullend deponeren:

1. een staat van baten en lasten en een slotbalans met betrekking tot het boekjaar, waarin de rechtspersoon is ontbonden;
2. De jaarrekeningen over de boekjaren die vooraf zijn gegaan aan het boekjaar waarin de rechtspersoon is ontbonden, voor zover deze nog niet eerder door de rechtspersoon zijn gepubliceerd;
3. Een beschrijving van (a) de oorzaak van het ontbreken van baten op het tijdstip van ontbinding, (b) de wijze waarop de baten van de rechtspersoon te gelde zijn gemaakt en de opbrengsten zijn verdeeld en (c) indien aan de orde, de redenen waarom een schuldeiser geheel of gedeeltelijk onbetaald is gebleven.

Nadat het voormalig bestuur de deponering hiervan heeft gedaan, moet het voormalig bestuur eventuele schuldeisers hiervan onverwijld schriftelijk op de hoogte te stellen.

Ten tweede maakt het Wetsvoorstel het mogelijk om malafide bestuurders een bestuursverbod op te leggen.

De voormalig bestuurders kunnen langs civielrechtelijke weg een bestuursverbod worden opgelegd, als zij:

1. Niet aan de voorgestelde deponeringsverplichting hebben voldaan;
2. In aanloop naar de ontbinding doelbewust één of meer schuldeisers aanmerkelijk hebben benadeeld; of
3. Herhaaldelijk betrokken zijn geweest bij een ontbinding zonder baten met achterlating van schulden of bij een faillissement en hen daarvan een persoonlijk verwijt treft.

Ten derde zorgt het Wetsvoorstel ervoor dat aan schuldeisers een recht op inzage van de bewaarde administratie van de rechtspersoon kan worden toegekend. Dit recht kan worden uitgeoefend met machtiging van de kantonrechter. Dit is enkel mogelijk indien het bestuur de voornoemde verantwoordingsplicht niet is nagekomen.

Sanctie niet nakoming

Het niet-naleven van de verantwoordingsplicht levert een economisch delict op. Dit kan een voormalige bestuurder een boete van maximaal € 22.500 (of 6 maanden hechtenis), dan wel een bestuursverbod opleveren.